Ode aan de mainstream media

Mario van Woensel

Jan 4, 2020·7 min read

Vandaag de dag zie je het overal op internet: de mainstream media zouden links zijn, nepnieuws verspreiden en zwijgen over misstanden. Zelf kom ik dit mantra dagelijks tegen, dus vandaag: een ode aan de mainstream media (en waarom het bovenstaande niet klopt) ✨

Nepnieuws

De grootste verspreider van nepnieuws is de NOS. Tenminste, als je een groep mensen op internet moet geloven. Het grappige is dat deze mensen vaak helemaal geen NOS (en andere mainstream media) meer volgen, en dat verkondigen ze dan ook trots. Objectiviteit is dus ver te zoeken.

Ze zullen vast ook geen weet hebben van de NOS Herstelrubriek waar fouten worden rechtgezet. Ook leggen ze op deze pagina verantwoording af over hun journalistieke keuzes. Mensen die willen weten waarom ‘NOS = fake news’ niet klopt, verwijs ik graag door naar deze uitgebreide draad op Twitter 🐥

Ook deze video van journalist en schrijver Harry Hol is een aanrader 👌🏻

De cijfers

Mensen die ageren tegen mainstream media halen vaak gevoel en feiten door elkaar. Hun overtuiging is belangrijker dan wat onderzoeken, cijfers en peilingen laten zien, en hun gevoel zit natuurlijk nooit fout. Zo is het onmogelijk dat het vertrouwen in de politiek gestegen is.

Hetzelfde zie je in het stikstof- en klimaatdebat. Daar kom je uitspraken als ‘Ik vertrouw de metingen niet, want ik ben het er niet mee eens’ tegen, wat toevallig een uitspraak is van een van de protesterende boeren.

Nog een voorbeeld: wanneer ze denken dat de misdaad stijgt en er veel meer criminaliteit is, geloven ze het niet als de NOS bericht dat de criminaliteit al jaren dalende is in Nederland.

Het is de onvrede van een deel van de bevolking, die het niet kunnen verkroppen dat de media niet exact schrijven wat zij vinden. Ze willen geen dingen leren, maar alleen lezen en horen wat ze zelf denken.

Gelukkig gaat het maar om een klein deel van de bevolking. Uit onderzoek van Reuters, in samenwerking van de Vrije Universiteit Amsterdam, blijkt dat het vertrouwen in de Nederlandse media nog altijd groot is 👌🏻

Notitie: wanneer het jaarlijkse rapport uitkomt zal ik onderstaande afbeelding updaten. Zo bevat het artikel altijd de laatste gegevens.

Leestip: bekijk ook de rapporten uit 2019, 2018, 2017 en 2016 💡

Verzwijgen

Volgens sommige mensen verzwijgen de mainstream media dingen. Ze zouden zelfs geld van de overheid krijgen om dit te doen. Als we echter kijken naar de realiteit, zien we dat misstanden en schandalen altijd juist door deze media aan het licht komen. Een aantal grote voorbeelden:

• (2020) Een fraudesysteem van de Belastingdienst kwam in opspraak na onderzoek van Trouw en RTL Nieuws: het systeem voldeed niet aan de privacywetgeving en is na hun onderzoek offline gehaald.
• (2020) NOS en NRC onthulde dat de overheid wist dat de luchtaanval op een IS-fabriek riskant was, maar het toch uitvoerde. Bij de aanval zijn 70 burgers omgekomen. NOS en NRC wonnen voor dit onderzoek een Tegel.
• (2019) De toeslagenaffaire die leidde tot het aftreden van politici en het terugbetalen van geld aan ouders, werd onthuld door Trouw en RTL Nieuws. Ze kregen er zelfs een onderscheiding voor.
• (2019) Ophef over het wachtgeld van politici, waaronder Klaas Dijkhoff, is ontstaan doordat de Volkskrant documenten had opgevraagd en een artikel schreef over de wachtgeldregeling.
• (2019) Uit onderzoek van RTL Nieuws bleek dat politici zich bemoeiden met een rechtszaak tegen Geert Wilders.
• (2018) Nederland steunde een terreurgroepering in Syrië, bleek uit langdurig onderzoek van Trouw en Nieuwsuur.
• (2018) Onderzoek van de Volkskrant wees uit dat Halbe Zijlstra had gelogen over zijn ontmoeting met Poetin. Uiteindelijk moest hij het toegeven en trad hij af.
• (2017) Nieuwsuur onthulde dat het onderzoeks- en documentatiecentrum WODC jarenlang onder druk werd gezet door de politiek.
• (2014) De bonnetjesaffaire werd onthuld door Nieuwsuur. Dat leidde tot het aftreden van diverse politici, waaronder een minister en een staatssecretaris.

Dat zijn slechts een paar voorbeelden, maar er zijn er nog veel meer:

• NPO Focus is een website waar allerlei vragen een antwoord krijgen. Denk aan de vraag hoe slecht alcohol voor je is, of vaccinaties gevaarlijk zijn en waarom persvrijheid zo belangrijk is.
• De Correspondent heeft collecties over diverse onderwerpen. Lees bijvoorbeeld eens over veiligheid, de farmaceutische industrie, onderwijs, of de kledingindustrie.
• Zondag met Lubach geeft problemen regelmatig aandacht. Denk aan het lerarentekort, het gevolg van loterijen, fouten in de kledingindustrie en hoe de slacht eraan toegaat. Ook veel overheid-kritische items worden gemaakt, zoals deze, deze, deze, en deze.
• RTL Nieuws heeft bundels over onderwerpen als zorg, geldzaken, de farmaceutische industrie, criminaliteit en de vleesindustrie.
• En niet te vergeten: onderzoeksprogramma’s zoals Zembla, Pointer, De Monitor, Rambam en Medialogica die mensen proberen te informeren.

Kijk ook eens naar de lijst met winnaars van De Tegel: een prijs die wordt uitgereikt voor uitmuntende journalistiek, zoals onderzoeken, interviews, documentaires, achtergronden en meer 🥇

Alternatief

Als we naar de alternatieve media kijken, zien we iets heel anders. Daar is het dagelijkse kost om onjuistheden te verspreiden en haat te zaaien. Excuses en rectificatie blijven uit, want zij hebben de waarheid in pacht.

Leestip: zie mijn lijst met factchecks over alternatieve media 💡

Of het nou gaat over vluchtelingen, klimaat, vaccins of de Europese Unie: alternatieve media brengen, naar eigen zeggen, de waarheid en dat wat ‘verzwegen’ wordt.

Als mensen daar tegenin gaan, zoals ik nu doe, zijn die mensen links, schapen en niet wakker, of zouden ze geld krijgen. Kijk alleen al naar de spam onder mijn tweet over de NOS: steeds dezelfde inhoudsloze reacties en nergens onderbouwing 👇🏻

Natuurlijk maken de reguliere media fouten, maar er is een wereld van verschil met alternatieve media. Ik kan me bijvoorbeeld enorm irriteren wanneer NOS of NU geen bronvermelding plaatsen in een artikel, maar als ik ze benader lossen ze het op. Ook rectificeren reguliere media als dat nodig is, terwijl alternatieve media kritiek negeren en in de aanval gaan.

Bovendien vallen ze onder het toezicht van bijvoorbeeld de Raad voor de Journalistiek, waar je ook een klacht kunt indienen. Ze kunnen geen sancties opleggen, maar toch zijn ze een belangrijke instantie.

Ongehoord

Ook het beeld dat de reguliere media het ‘echte geluid’ niet benoemen en politici als Thierry Baudet niet aan het woord laten, is onzin. De mensen die klagen dat ze ongehoord zijn, hebben niets te klagen.

De Correspondent heeft hier een goed stuk over geschreven die echt het lezen waard is. Hieronder zal ik in ieder geval wat citaten plaatsen:

“De voornaamste boodschap van het geluid dat nooit gehoord wordt, is dat dit geluid in de mainstream media nooit gehoord wordt. Je zou die boodschap kunnen kennen uit nieuwsberichten, interviews, columns, recensies, tv-items, media-analyses en vlogs van onder andere het Algemeen Dagblad, NRC, De Telegraaf, Pauw, Omroep MAX, het Nederlands Dagblad, Radio 1, Dagblad van het Noorden, GeenStijl, PowNed, The Post Online, De Dagelijkse Standaard, de Volkskrant, Trouw en EenVandaag”

En deze niet te vergeten:

“Je zou Rita Verdonk (2005, 2007), Geert Wilders (2010, 2013, 2015, 2016) en Thierry Baudet (2017) ook kunnen kennen als ‘Politicus van het Jaar’ volgens het NPO-programma EenVandaag”

Ook journalist Chris Klomp heeft een artikel geschreven over het idee dat de mainstream media dingen verzwijgen en bepaalde geluiden massaal genegeerd worden: Wie gehoord wil worden, moet ook luisteren.

Goedgelovig

Over complotdenkers en mensen die ‘MSM = fake news’ roepen: het valt mij op dat juist deze ‘wakkere’ mensen nooit onderzoek doen, maar alles geloven wat in hun straatje past. Om dat te demonstreren heb ik een overzicht gemaakt van opvallende tweets: Complotdenkers zijn schapen 🐑

Tot slot

De mensen die op sociale media toeteren over de mainstream media en journalisten lastigvallen, zouden wel eens wat kritischer mogen kijken naar de alternatieve media en hun eigen bronnen en beschuldigingen.

Veel journalisten die worden zwartgemaakt en aangevallen, worden elke dag wakker met het doel om goede journalistiek te leveren. Ze schrijven over belangrijk nieuws, onthullen grote zaken, factchecken claims en hebben soms zelfs psychologische hulp nodig na een groot, intensief onderzoek.

Mijn boodschap: waardeer de reguliere media wat meer. Het gaat niet altijd perfect, maar ze helpen de samenleving enorm en blijven dat doen 🎖

Ik heb ook een tip: als je Twitter gebruikt, volg dan even mijn factcheck lijst en alle accounts die ik eraan heb toegevoegd. De accounts op de lijst hanteren hoge standaarden, doen aan bronvermelding en weerleggen regelmatig nepnieuws. Denk aan mensen als Rudy Bouma en Peter Burger en websites als Snopes en PolitiFact 🔰

Toevoeging: naar aanleiding van het nieuws dat NOS na aanhoudende bedreiging en intimidatie hun logo’s van de satellietwagens haalt: blijf met je poten van journalisten af en laat ze hun werk doen.

NOS-hoofdredacteur Marcel Gelauff: Nederlaag voor de journalistiek.

Meer artikelen

Een paar artikelen die gerelateerd zijn aan mijn artikel en ook zeker het lezen waard zijn: De leugenfabriek, Zet eens een stap terug, De makelaars in angst, Volkstribunaal voor onbeschermde journalisten en Journalisten intimideren is geen grap 💡

Vond je dit artikel leuk?

Dat is mooi! Heb je opmerkingen of een suggestie voor een volgend artikel? Neem dan gerust contact met me op. En vergeet het artikel niet te delen ❤️